Een drukkerij in de Ridderschapstraat

Drukkerij Pascal begint in 1976. Geleidelijk breidt het bedrijf uit met buurpanden. Pascal gaat na 2014 door onder de paraplu van Libertas en verhuist in 2017.

 

 

Een winkel en tapperij gaan in verschillende handen over tot in 1911 Thomas de Rijk de panden in de Ridderschapstraat koopt. De Rijk is aannemer en ontwikkelt een bouwplan voor drie bedrijfsruimten met bovenwoningen. Hij verkoopt de panden enige jaren na realisatie. Twee panden zijn al in de jaren 1960 een drukkerij, in 1976 begint Frans Boon er met drukkerij Pascal. 

 

Boon begint zijn nieuwe bedrijf in een nogal verpauperde deel van de binnenstad met een eenvoudige drukpers. Het is de start van een uiteindelijk bloeiend bedrijf.

Frans Boon aan de letterbak in 1978

Al snel wordt het Frans duidelijk dat veel drukwerk hogere oplagen en meer kwaliteit vraagt. Alleen is daarvoor een grotere drukpers nodig. Op zoek naar mogelijkheden en financiring wordt drukkerij Pascal het eerste bedrijf dat een beroep kan doen op financiering door de jonge bank Triodos. De bank stelt daaraan conform haar beginselen wel eisen, zorg voor het milieu. Het wordt een voor die tijd moderne drukpers die vriendelijker met drukinkt omgaat. 

Werken met de nieuwe drukpers circa 1982

In 1990 wil de drukker uitbreiden met de locatie van een naastliggend verpauperd huisje. Frans neemt tekeningen mee naar de gemeente om een aanvraag te doen voor een bouwvergunning. Gemeenteambtenaren kijken hem meewarig aan en hij verlaat het gemeentehuis met een stapel folders onder de arm van de industriegebieden aan de rand van de stad. De afdeling stedenbouw is al sinds de jaren 1970 bezig om bedrijven uit het centrum te krijgen. De verkeersopstoppingen en de zwaarte van het vrachtverkeer passen niet in de historische omgeving van de binnenstad.
Maar Frans laat zich niet uit het veld slaan. Hij heeft het verpauperde buurhuisje al gekocht, de laatste uit ooit een rijtje van drie huisjes uit 1883. Frans zet door, hij heeft de straat sinds 1976 zien opbloeien. Het verlaten van de Ridderschapstraat is geen optie. Het Utrechtse Architectenbureau Cita tekent het plan. Geheel tegen de trend in weet hij in 1991 een bouwvergunning te krijgen. Het pand staat er nu, zie foto boven, een bedrijfspand met twee bovenwoningen. Cita heeft haar ontwerp laten landen in een historische omgeving, het is nieuw en het past helemaal.

Ridderschapstraat 35, bouwjaar 1991

Drukkerij Pascal behoort tot de eersten die overgaat naar het nieuwe drukken. Met een zeer moderne 4-kleurenpers, een bijzonder milieuvriendelijke, zijn de tijden van verontreinigingen uit het drukkersvak achtergelaten. Er wordt uitsluitend FSC papier verwerkt. Elektriciteit is deels afkomstig van zonnepanelen op het dak. En dat bleef nog lang zo. 

Frans Boon met drukker Martin en de nieuwste drukpers ca 2000

Frans is het in september 2013 op drukkersgebied rustiger aan gaan doen. De continuïteit van Pascal is door een overname van Libertas gewaarborgd. Libertas kwam in juni 2014 weer terug naar de binnenstad van Utrecht, deze locatie. Het was een grote stap voor Libertas, van een groot pand in Bunnik naar deze kleine locatie in de binnenstad. Medio 2017 is Libertas weer verhuisd, inclusief Pascal. Door groei van het bedrijf zit de drukkerij nu op de Amsterdamsestraatweg 656D.

Frans blijft actief in de Ridderschapstraat. Door de culturele interesse en artistieke hobby van Frans gaan werk en privé nog weleens samen. Bij bijzondere gebeurtenissen is dit in de straat te merken. Met Koningsdag klinkt  de jazz, vanaf een podium voor het pand. Met buren wordt de muziek en het podium georganiseerd. Frans heeft in 'de schuur' exposities van kunst, ook zijn eigen kunst. Hij steekt sinds september 2013 meer tijd in deze hobby.

Achter de twee garagedeuren van Ridderschapstraat 37 en 39 bevindt zich ”de schuur” van Frans, voorheen de papieropslag. Het is een gelegenheid voor bijzondere ontmoetingen, zoals al langer geleden op 19 november 2004. Over die avond een verslag van wel niet minder dan Simon Vinkenoog.

Simon Vinkenoog kende overigens een ander deel van de buurt goed, wegens bezit van marihuana! was hij al eens zes weken 'te gast geweest' in de gevangenis P.I. Wolvenplein.

In de panden zaten sinds 1912 heel verschillende bedrijven. Al in de jaren 1960 zijn twee bedrijfsruimten een boekbinderij . Niet veel later begint daar drukkerij Van der Horst. Van der Horst deed allerlei drukwerken in de stad, zoals in 1974 een boekje van kunstenaar/schrijver Alain Teister. Het boekje was een uitgave ter begeleiding van de expositie van het kunstwerk "Zevenluik met bed en bezoekers". Alain Teister had in de straat gewoond, maar dat was waarschijnlijk toeval.  

Oudere buurtbewoners hebben weet van heel ander drukwerk van Van der Horst: pikante blaadjes als Chick en Candy. Chick was in 1968 het eerste pornotijdschrift in Nederland. Het werd aanvankelijk onder de toonbank verkocht, onder anderen bij Kees Kerkhof op Wittevrouwenstraat 20. 

 

Pas na een rechtszaak over pornografie tot voor de Hoge Raad, mochten de bladen openlijk verkocht worden. De uitspraak van de Hoge Raad uit november 1970 staat bekend als het Chick-arrest. De oplagen van de bladen stegen tot ongekende hoogten en drukker Van der Horst verhuisde naar een industrieterrein.

.