Brabant en Wallonië heeft lange tijd als Spaans buffer tussen Frankrijk en ons gezeten, dit blijkt handig om de expansiedrift van Frankrijk te beteugelen. Na het begin van de Spaanse Successieoorlog in 1701, komt de zaak weer flink onder spanning te staan met de Spanjaarden en Fransen. De onderlinge strijd schaadt onze handel met Portugal. De haringhandel heeft er ernstig onder te leiden door gebrek aan het goede zout uit dit land. De afzet van uit de Oost gehaalde specerijen stort in. Niet te vergeten de daling in onze bloeiende exporthandel in wapentuig, drugs (opiaten) en bloembollen.
De herinnering aan de Franse expansiedrift is nog heel levendig. Tijdens
het Rampjaar in 1672-1673, de Fransen bezetten een groot deel van ons
land, moet de stad veel Franse soldaten verplicht kost en inwoning
geven. De Fransen gedragen zich in 1672 niet allemaal voorbeeldig als ze bij ons op de meubeltjes passen:
Naast het plezier op bovenstaand plaatje ligt er waarschijnlijk niet voor niets een bijl onder het handbereik van de
dame, de Fransen zijn niet te vertrouwen.
De aanleiding in 1701 voor
een nieuwe golf aan oorlogen in Europa en ver daarbuiten in de kolonies
is de successie in het Spaanse Koningshuis. Met het overlijden van de
laatste Habsburgse vorst Karel is er geen rechtstreekse troonopvolger.
De strijd breekt los over de 'rechten' op het Spaanse Koninkrijk. In
een Koninkrijk moet dat uit de bloedlijn volgen. Nu zijn door huwelijken
niet alleen de Oostenrijkse en Spaanse Habsburgse families aan elkaar verknoopt, ook de Spaanse en Franse families.
De Franse Koning Lodewijk XIV, weer dezelfde Zonnekoning, eist 'Spanje'
op. De successieoorlogen starten, heel Europa raakt er in betrokken.
De Fransen lijken tevreden met de blokkade van de handel van de Republiek van de 7 Provinciën. Ze komen tot inkeer als dat allemaal te lang gaat duren en schade aan hun eigen economie brengt. De financiering van de vele oorlogen brengen de bevolkingen van alle landen tot de bedelstaf. We gaan gezamenlijk ten gronde, de strijd wordt in 1712 gestaakt. De vele betrokken landen uit Europa gaan overleggen en kiezen daarvoor de best denkbare locatie: onze polder met daarin de stad Utrecht. We gaan doen wat in die tijd nog niet zo genoemd werd: polderen.
 |
| Festiviteiten in Utrecht tijdens de periode van vredesonderhandelingen in 1712-1713 |
Voor het positief stemmen van de gemoederen en iedereen met plezier
bezig te houden zijn er feesten, partijen, wordt er veel en goed
gegeten, is er kermis (zie afbeelding boven) en toneelspel etc.. Diverse
handelslieden ruiken hun kansen en de stad wordt druk met marskramers,
potsenmakers en avonturiers en de bovenstaande dames niet te vergeten.
Dat gaat gezellig en het duurt maar voort. De onderhandelingen worden
pas na 15 maanden ‘werk’ afgerond op 11 april 1713 met het eerste
verdrag van “De Vrede van Utrecht”.
Het vredesverdrag is een mijlpaal in de geschiedenis: het beëindigt de godsdienstoorlogen in Europa. Het Ridderschapkwartier heeft een belangrijke bijdrage geleverd door in verschillende panden onderdak te verschaffen aan de Engelse delegatie. Bezoek bijvoorbeeld het voormalige abdijpand van het Wittevrouwenklooster, of het pand van provinciebestuurder Van Weede aan de Plompetorengracht.
