Elke buurt had haar eigen winkel- en uitgaanscentrum

Wekelijkse boodschappen zijn op loopafstand te vinden. Ook voor andere zaken hoef je de fiets niet te pakken. En dat was allemaal anders, want nog beter geregeld. 


 
Voor wie het nog niet weet: in de vorige eeuw waren bijna drie keer zoveel winkeltjes en horeca gelegenheden in het centrum te vinden. De meesten zijn verdwenen. Het Ridderschapkwartier had niet alleen een winkelstraat: de Wittevrouwenstraat; ook een winkel- en uitgaanscentrum. 
 
Op de hoek Molenstraat-Ridderschapstraat waren rond 1880 alleen al zeven middenstanders te vinden, nu allen verdwenen:
  • Molenstraat 19 - koloniale waren en drank, ook per glas, wed. Kagenaar 
  • Molenstraat 21 - winkel en tapperij van Oudegeest 
  • Ridderschapstraat 29 - Volks- Bier- en Koffiehuis, uitbater De Neut 
  • Ridderschapstraat 29 bis - logiesbedrijf, pachter De Neut 
  • Ridderschapstraat 29 bisA - aardappelhandel, familie Geurts 
  • Ridderschapstraat 37 - handel in petroleum en heet water, mw. Verhaar-Geurts 
  • Ridderschapstraat 43 - broodwinkel, filiaal van eigenaar Heitz
Winkel- en uitgaanscentrum Ridderschapkwartier circa 1880
Vanaf 1880 moet in toenemende mate rekening gehouden worden met de verzuiling. Nederland kent na verloop van tijd een strikte opdeling in kerkelijke populaties, liberalen en goddeloze socialisten. Elke zuil winkelt bij eigen volk, zoals ook allerlei andere activiteiten met en voor eigen volk georganiseerd worden. Het schoollandschap hebben wij er nog aan te danken.
 
Daarnaast zijn er de rangen en de standen. Vergelijkbaar met het winkelgedrag van merkbeluste meisjes: zoals zij bij sommige winkels meewarig kunnen kijken, zijn anderen juist cool vet. Vroeger deed iedereen mee aan die mode (de zuilen, rangen en standen). Het winkel- en uitgaanscentrum Ridderschapkwartier was met andere woorden voor speciaal publiek bedoeld, voor eigen volk.

Mw. Verhaar, van de winkel in petroleum en heet water, krijgt hulp van haar nicht Alida. Zij neemt de handel in petroleum en heet water zelfs over. Voor veel buurtbewoners bleef het volgende verborgen. Alida is in 1899 (ongehuwd) bevallen van een dochter, dat gebeurde in Kamerik, ver van woonplaats Utrecht. Het kindje is bijna drie maanden later overleden. 
 
Alida komt terug naar Utrecht. Zij verhuist later naar het huis er naast, nummer 39, de winkel houdt ze tot haar overlijden in 1926. De handel in petroleum en heet water wordt vervolgens overgenomen door buurvrouw Regter op nummer 35. Willemien Regter is in 1986 overleden.

Winkel aan huis met de bakfiets, handkar of paard en wagen
Er is in de loop der tijd veel veranderd. In de 19e eeuw ontbrak de fiets of een ander vervoermiddel. Voor de dagelijkse boodschappen was het niet nodig: winkels zaten in de directe omgeving. Jammer voor de meisjes van toen: een kledingwinkel zit er niet bij. 
 
Stoffenzaken en fourniturenwinkels zijn er in het centrum, modistes en kleermakers in de buurt. Aan de deur komen verder heel directe toeleveranciers in de vorm van zelfkazende boeren, leveranciers van melk en brood, tuinders, de visboer en andere venters.
Koffiehuis uit 1888 - naast koffie ook andere dranken
En veel cafés? De meeste woningen zijn klein, met één kamer zelfs erg klein. De gezinnen zijn groot, in een eenkamerwoning passen ook 10 personen. Thuis staat geen TV of is geen ruimte voor een spelletje. De huiskamer vindt je niet thuis, wel op straat en in het café. Het is de ruimte om af te spreken, te ontmoeten en nieuwtjes uit te wisselen.

In 1893 wordt Monshouwer caféhouder van Ridderschapstraat 29 en heeft voldoende ruimte als logement, een zaal en een ruime tuin. In deze tijd zou het huis ook gebruikt zijn als ‘publiek’ huis met 'damesbediening’. De in dienst zijnde dames zijn in ieder geval de inwonende 15-jarige Theodora de Kivit en de 14-jarige Agnes Thalens. Theodora wordt op die jonge leeftijd al moeder van een zoon.

De panden op de genoemde locaties laten geen herinneringen meer aan die vroegere activiteiten zien. Molenstraat 19 en Molenstraat 21 zijn compleet nieuw, net als Ridderschapstraat 29.


.